پالمیرا – تدمر ” عروس کویر”

دمشق- سانا

 

پالمیرا ..نام شهری باستانی در استان حمص سوریه که مشهور به “عروس کویر”، و در ۲۱۰ کیلومتری دمشق است. ساکنان پالمیرا را آرامی ها، اموری ها، عرب ها و اقلیتی از یهودیانتشکیل می‌دادند. در هم‌جواری ویرانه‌های باستانی پالمیرا، شهر تدمر واقع شده‌است. تدمر، معادل نام عربیبرای پالمیرا است.

پالمیرا یکی از مهم‌ترین ویرانه‌های تاریخی جهان و یکی از آثار ثبت‌شدهٔ سوریه در میراث جهانی یونسکو است.قدمت بخش اعظم ویرانه‌های پالمیرا به سده یکم و دوممیلادی باز می‌گردد.

تدمر شهری تاریخی خفته در واحه‌ای در وسط صحرای سوریه، آثاری از شاهکارهای مردم دوران بسیار دور، راه تجارتی تدمر به مصر بیش از ۴۰۰ سال پر رونق و در مسیر قافله‌های تجارتی بین مملکت انباط  وتدمر، آثارهای رومانی برفراز سرزمینی پهناور، هنگام مشاهده آن دل در سینه‌ها می‌تپد، شهر تدمر را اشکانیان در زمان حکومت وسیع خود که تا صحرای شامات گسترده شده بود بنا کردند ولی خیلی زود به دلیل حمله‌های رومیان این شهر از خاک ایران جدا شد و در اختیار رومیان قرار گرفت.

بعد از آن این شهر پایتخت ملکهٔ زنوبیا ملکهٔ سوریه وملکهٔ شرق شد.

تدمر شهری زیبا با ستوهای طلایی رنگ، شهری شاعرانه که آدم به یاد یکی از معلقات امرؤ القیسیکی از معروفترین شاعر از شاعران عرب دوران جاهلی می‌اندازد.

این شهر زیبا یکی از مهم‌ترین ایستگاهای تجارتی بین آسیا و اروپا در نیمهٔ دوم قرن اول قبل از میلاد بوده‌است.

سر انجام این شهر زیبا و شاعرانه در سال ۲۷۴ میلادی توسط حملهٔ امپراتور روم (اورلیانوس) ویران می‌شود.

ساختار این شهر زیبا طابع ونمط (اغریقی)، (رومانی) در ساختمانهای شهر داشته بوده‌است.

از مهم‌ترین بناهای شهر: معبدبل، شاه را عظیم با ستون‌های بلند سربفلک کشیده، (مسرح)، «بازار اغوار» (سوق الآغورا)، ودروازه بزرگ که معروف است به (قوس النصر) به اضافه صدها آثار باقی‌مانده، مانند:مدفن (گُور)، نحت در صخرها، تماثیل، قبرها، در سور شهر بیضاوی شکل که با برج های حفاظتی برجای مانده‌است سخن از مملکت عظیم تدمر در خود نهفته دارد.

در قرن سوم میلادی پالمیرا به اردوگاهی نظامی تبدیل شد و به تدریج دوران پرشکوه آن با شن و ماسه صحرایی ناپدید شد. هنوز بخشی از این شهر پرشکوه در زیر ماسه‌ها ناپدید است.

بخش‌های مختلف شهر:

معبد بَعَل:معبدی برای بزرگ‌ترین خدای بین النهرین . شهروندان پالمیرا در نخستین سده پس از میلاد دست به کار ساختن معبدی برای خدای «بعل » به سبک رومی ها شدند.

دروازه هادریان: حدود یک کیلومتر طول مسیری با ستون‌های عظیم است که در قرن دوم میلادی بهره‌برداری شد. دروازه  هادریان که به افتخار  هادریانامپراتور روم ساخته شده.

بنای چهاروجهی یا تتراپیلون: بنای چهاروجهی یا تتراپیلون در چهارراهی در پالمیرا قرار دارد. چهار بنای چهار ستونه بلند و باریک از جنس سنگ گرانیت قرمز که از معادن اسوان به این منطقه آورده شده‌اند.

معبد بَعَل شَمین: معبد بعل شمین وقف خدای فینیقی توفان و باران‌های حاصل‌خیز‌ کننده شده‌بود.

معبد شامین- بعل (خدای باد):شامین- بعل نام خدای باد بود.

آمفی تئاتر: بر روی این صحنه نمایش (آمفی تئاتر) که جلوی کاخ قرار داشت نمایشنامه‌های شرقی اجرا می‌شدند. از این مکان همچنین برای جنگ حیوانات یا مبارزه گلادیاتورها نیز استفاده می‌شد.

میدان آگورا:  آگورا میدان تجمع قشرهای حاکم بود. در این میدان بزرگ با ستون‌های بلند افرادی از قشرهای حاکم در پالمیرا تجمع می‌کردند.

گورهای لوکس:در جلوی دروازه‌های شهر قبرستان قرار داشت.

ویران کردن تندیس‌ها: 

در جولای سال ۲۰۱۵ (تیر ۱۳۹۴) تروریست‌های گروه تروریستی” داعش” در اقدامی علیه میراث فرهنگی، شش تندیسباستانی از جمله تندیس معروف به شیر اللات را تخریب کردند.

عبدالکریم مدیر اداره آثار باستانی سوریه پس از این اقدام داعش اعلام کرد که این تندیس با صفحه فلزی و کیسه‌های شن پوشیده شده بود تا از آسیب احتمالی ناشی از درگیری‌های مسلحانه در امان بماند اما داعش آن را بیرون آورد و از بین برد. کارشناسان این اقدام را بزرگترین جنایت داعش علیه میراث باستانی پالمیرا عنوان کردند.

تصاویر پالمیرا

 

نیرمین خلیل

ثناء صالح   

شاهد أيضاً

بازدید دو گروه توریستی خارجی از شهر تاریخی پالمیرا